Gazlı içecekler ve enerji içecekleri uzun süredir sağlıksız listelerin başında yer alsa da uzmanlar şimdi bambaşka bir içeceği hedef gösteriyor. Günlük yaşamda masum gibi görünen bu popüler içecek, vücuda verdiği zarar açısından kola ve enerji içeceklerini geride bırakıyor.
En Sağlıksız İçecek: Şekerli Meyve Aromalı İçecekler
Son yıllarda yapılan kapsamlı araştırmalar, görünüşte sağlıklıymış gibi sunulan meyve aromalı içeceklerin aslında en sağlıksız içecekler arasında yer aldığını ortaya koydu. Özellikle “meyve nektarı”, “meyveli içecek” veya “meyve aromalı içecek” adıyla satılan bu ürünlerin çoğu, gerçek meyve suyu yerine yüksek oranda şeker, aroma verici ve katkı maddeleri içeriyor.
Beslenme uzmanları, bu ürünlerin etiketinde “%100 meyve suyu” ibaresi yer almadıkça, tüketicilerin bu içecekleri şekerli gazozlardan farksız değerlendirmesi gerektiğini belirtiyor.
Neden Bu Kadar Zararlı? İçeriklerine Yakından Bakın
Meyveli içeceklerin büyük kısmı sanılanın aksine meyveden değil, sentetik aromalardan elde ediliyor. Ayrıca içeriklerinde genellikle şu maddeler bulunuyor:
- Yüksek fruktozlu mısır şurubu
- Sitrik asit ve sodyum benzoat gibi koruyucular
- Yapay renklendiriciler
- Yalancı meyve aromaları
- Düşük oranlı meyve konsantresi (%5-10)
Bir kutu meyve aromalı içecekte yaklaşık 25-35 gram arası şeker bulunabiliyor. Bu da ortalama 6-8 küp şekere denk geliyor.
Uzmanlar Uyarıyor: Gizli Şeker Bombası
Endokrinoloji ve metabolizma uzmanlarına göre, bu tür içecekler düzenli tüketildiğinde:
- İnsülin direnci gelişimine zemin hazırlar
- Tip 2 diyabet riskini artırır
- Karaciğer yağlanmasına neden olabilir
- Çocuklarda hiperaktivite ve dikkat eksikliği tetikleyebilir
- Diş minesine zarar vererek erken yaşta çürük oluşumunu hızlandırabilir
Ayrıca “doğal meyve tadı” ibaresi tüketiciyi yanıltabiliyor. Gerçek meyve suyu sandığınız içecek, aslında şekerli aromalı bir sıvı olabilir.
Kola ve Enerji İçeceklerinden Daha Zararlı Olmasının Nedeni Ne?
Kola ve enerji içeceklerinin zararları bilindiği için genellikle bilinçli şekilde sınırlı tüketiliyor. Ancak meyve aromalı içecekler “sağlıklı” algısı taşıdığı için özellikle çocuklara ve gençlere sıkça sunuluyor. Bu da gizli şeker tüketiminin kontrolsüz artmasına neden oluyor.
Beslenme uzmanı Dr. Sibel Durgun’a göre:
“Gazlı içecekleri zararlı olarak kabul ediyoruz ama meyveli içecekleri sağlıklı sanıyoruz. Halbuki bu ürünlerdeki şeker yükü çoğu koladan daha fazla. En tehlikeli içecekler, zararlı olduğunu fark etmeden düzenli tükettiğimiz içeceklerdir.”
Ne İçilmeli? Sağlıklı Alternatifler Neler?
Sağlıklı sıvı tüketimi için önerilen alternatif içecekler şunlar:
- %100 doğal meyve suyu (şekersiz ve katkısız)
- Ev yapımı komposto ve limonata (şekersiz veya az şekerli)
- Bitki çayları (nane, papatya, rezene vb.)
- İçme suyu veya maden suyu (sade)
- Taze sıkılmış meyve-sebze karışımları
Ayrıca çocuklara içecek sunarken paketli içecek yerine taze meyve ve su kombinasyonu teşvik edilmeli.
Etiket Okuma Alışkanlığı Şart
Meyve içerikli gibi pazarlanan ürünlerin gerçekten sağlıklı olup olmadığını anlamanın en etkili yolu etiket okumaktır. Etikette aşağıdaki ibareler varsa dikkatli olunmalı:
- “Meyve oranı: %10” ya da “% içerik meyve suyu” gibi düşük oranlar
- “Tatlandırıcı içerir” veya “Aroma verici içerir” ibareleri
- “Enerji: 100 ml’de 40 kcal üzeri” değerler
- Sıralamada ilk 3 bileşende “şeker” veya “glukoz şurubu” yer alması
